TRABLUSGARP SAVAŞI
İtalya, 19. yüzyılın sonlarına doğru, bugün Libya adıyla anılan Kuzey Afrika'daki
Trablusgarp ve Bingazi'yi ile geçirmeyi planlamıştı. O dönem İngiltere Mısır'a,
Fransa da Tunus'a hakim olmuş, İtalya da gözünü Trablusgarp'a dikmişti. İtalya,
İngiltere ve Fransa'yla yaptığı gizli ve açık anlaşmalarla Trablusgarp'ı işgal onayını
aldıktan sonra, 29 Eylül 1911'de Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti. 5 Ekim 1911'de
Trablus'a asker çıkardı. 20 Ekime kadar peş peşe Tobruk, Derne ve Bingazi
İtalyanların eline geçti.
Osmanlı ordusunun genç subaylarından bir bölümü Trablusgarp'ı savunmak için
gönüllü olarak Mısır, Tunus yoluyla cepheye gittiler. Binbaşı Enver Bey, Kolağası
Mustafa Kemal, Fuat Bey (Bulca), Nuri Bey (Conker), Fethi Bey (Okyar), Albay
Neşet Bey bu subaylar arasındaydı. Enver Bey, Trablus'ta yerli Arapları
teşkilatlandırarak savunmaya katılmalarını sağladı ve Askeri birlikleri üç
komutanlığı ayırdı. Trablus Komutanlığı : Kurmay Albay Neşet Bey Bingazi
Komutanlığı : Kurmay Binbaşı Enver Bey Derne Komutanlığı : Kurmay Binbaşı
Mustafa Kemal Seyahati sırasında binbaşılığa yükselen Mustafa Kemal, 8 Aralık
1911'de Trablusgarp'a geldi. 22 Aralıkta Tobruk Savaşı'nı kazandı. Derne'de 16/17
Ocak 1912 taarruzunda gözünden yaralandı. Bir ay hastanede tedavi gören
Mustafa Kemal, 6 Mart 1912'de Derne komutanı oldu. Derne'de başarılı savunma
muharebeleri yaptı.
Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşı'nın çıkması üzerine 15-18 Ekim 1921 tarihleri
arasında, Osmanlı-İtalyan delegeleri arasında imzalanan Ouchy (Uşi) Barış
Antlaşması ile sona erdi. Antlaşmaya göre Trablusgarp ve Bingazi tam bir İtalyan
sömürgesi oldu. İtalya bununla da yetinmeyerek, 5 Kasım 1911'de Trablusgarp ve
Bingazi'yi topraklarına kattığını dünyaya duyurdu. Gönüllü subaylar Balkan
Savaşında görev almak üzere İstanbul'a döndüler.
BALKAN SAVAŞLARI
Balkanlarda dört devlete (Bulgaristan,Yunanistan,Sırbistan,Karadağ)karşı savaşan
Osmanlı devleti savaş sonucunda yenilmiş ve savaş sonrası yapılan Londra
antlaşmasıyla tüm balkan topraklarını ve Trakya'daki topraklarını kaybetmiştir.
Ancak kısa bir süre sonra Balkan Devletlerinin Osmanlı devletinden aldıkları
topraklar paylaşamamaları ve kendi aralarındaki anlaşmazlıklar nedeniyle
II.Balkan Savaşı çıkmıştır.Osmanlı Devletide bu durumdan yararlanarak
kaybettiği toprakları geri almak için harekete geçmiştir.Bu dönemde Balkan
Savaşlarına katılmak amacıyla Trablusgarptan İstanbula dönen M.Kemal paşa
Geliboluda görevlendirilmiştir.
II.Balkan Savaşı esnasında Trakyada Bulgarlara karşı verilen mücadeleye
M.Kemal Bolayır kolordusu kurmay başkanı olarak katılmıştır.Bolayır kolordusu
bulgarlara karşı büyük başarılar kazanmış ve Edirneyi Bulgarlardan geri
almıştır.Aynı yıl içerisinde M.kemel Sofya askeri ateşeliğine atandı.II.Balkan
Savaşları sonucunda yapılan İstanbul antlaşmasıyla Meriç nehri sınır kabul
edilmiş Böylece Osmanlı Devleti I Balkan Savaşında kaybettiği topraklardan bir
kısmını geri almayı başarmıştır.